Vertigo (1958) là một trong những tác phẩm kinh điển của đạo diễn Alfred Hitchcock, với sự tham gia của các diễn viên James Stewart, Kim Novak, Barbara Bel Geddes. Phim do hai biên kịch Alec Coppel và Samuel A. Taylor chuyển thể từ tiểu thuyết của Boileau-Narcejac.

Lúc mới phát hành, Vertigo phải chịu sự lạnh nhạt của khán giả. Bộ phim phá cách với những góc quay nhanh và bất ngờ, nhiều hình ảnh mang tính trừu tượng khiến tác phẩm này không được đón nhận. Tuy nhiên, sau nhiều năm, Vertigo luôn nằm trong danh sách những bộ phim xuất sắc của điện ảnh thế giới.

Nhân vật chính trong phim là John "Scottie" Ferguson (James Stewart), một cảnh sát bị mắc chứng sợ độ cao sau cái chết của người đồng nghiệp. Anh bị thôi việc nhưng lại được người bạn cũ là Gavin Elster (Tom Helmore) thuê để theo dõi vợ mình - Madeleine (Kim Novak). Scottie phát hiện ra cô hay dành cả ngày đến thăm mộ phần và chân dung của Carlotta Valdes, một người đẹp nổi tiếng đã tự vẫn cách đây đúng 100 năm. Madeleine trang điểm y hệt Carlotta và dường như bị hồn ma nhập vào, cô thường xuyên có những hành động bất thường và tìm cách tự tử.

Sau những lần theo dõi và điều tra Madeleine, Scottie yêu cô say đắm. Tuy nhiên anh không thể ngăn cản được cái chết của cô. Madeleine đã leo lên một tháp chuông và tự tử.

Tuy nhiên, sau khi Madeleine chết, Scottie đã điều tra một cô gái khác giống hệt Madeleine. Anh bỗng nhận ra một âm mưu khó lường đằng sau vụ án này.

Vertigo có một cảnh mở đầu vô cùng đặc biệt, nằm trong danh sách những cảnh phim ấn tượng nhất của điện ảnh. Đạo diễn Alfred Hitchcock đã khiến khán giả bất ngờ đến mức choáng ngợp với một cuộc rượt đuổi trên cao. Khi dòng chữ giới thiệu phim vừa được rút đi, người xem được chứng kiến cảnh rượt đuổi giữa một tên tội phạm, cảnh sát và thanh tra Scottie Ferguson trên nóc những tòa nhà cao tầng ở San Francisco.

Khi nhân vật thanh tra Scottie Ferguson bám cheo leo bên vách một tòa nhà cao tầng cũng là lúc khán giả đã hòa vào thế giới của nhân vật và các tình tiết trong phim. Đạo diễn không hề cho khán giả thời gian để hiểu chuyện gì đang xảy ra. Tất cả những gì ông làm là dồn nén một cảnh quay nhanh đến mức chóng mặt và làm cho người xem bị cuốn theo các tình tiết.

Cảnh này cũng được cắt dựng với những đoạn phim ngắn, tạo nên tiết tấu nhanh. Đặc biệt, để miêu tả nguồn gốc chứng bệnh sợ độ cao của thanh tra Scottie Ferguson, đạo diễn thường để những góc máy từ trên cao xuống, không ngừng chao đảo, tạo ra những hiệu ứng đặc biệt. Giây phút thanh tra Scottie Ferguson đu mình trên tòa nhà cũng khiến khán giả thót tim theo.

Chính cách làm phim đầy sáng tạo này của Alfred Hitchcock đã khiến Vertigo trở thành một bộ phim sống mãi với thời gian. BFI (Viện Phim Anh Quốc) đã chọn Vertigo trở thành tác phẩm điện ảnh xuất sắc nhất mọi thời đại.

Chi Chi