Các nhà làm phim hoạt hình Nhật đã chứng minh sự sáng tạo vượt bậc với nhiều tác phẩm khoa học viễn tưởng xuất sắc, trở thành cảm hứng của không ít bom tấn Hollywood.

1. Ghost in the Shell (1995)

Cả 2 phần phim hoạt hình năm 1995 và 2004 của đạo diễn Mamoru Oshii đều dựa trên bộ truyện tranh cùng tên của Masamune Shirow. Phim lấy bối cảnh tương lai gần khi cuộc sống con người phụ thuộc vào công nghệ robot tân tiến. Mokoto Kusanagi, hay Thiếu tá, là chiến binh siêu hạng nửa người nửa máy. Cô làm việc cùng Section 9, chuyên triệt phá các âm mưu khủng bố và tội phạm công nghệ cao.

Ghost In the Shell được đánh giá cao ở cách xây dựng thế giới giả tưởng sống động, giàu tính hình tượng. Tác phẩm mang nặng ý nghĩa về giá trị tinh thần trong mỗi con người trước sự phát triển chóng mặt của công nghệ. Tác phẩm mới được Hollywood chuyển thể thành phim người đóng với sự tham gia của Scarlett Johansson. 

2. Akira (1988)

Bộ phim lấy bối cảnh 31 năm sau Thế chiến 3. Thủ đô nước Nhật trở thành đô thị phát triển bậc nhất thế giới, gọi là Neo-Tokyo. Chính quyền Neo-Tokyo đang phải đau đầu tìm cách đàn áp những thế lực ngầm nhăm nhe thống trị thành phố. Shotaro Kaneda là một thiếu niên nổi loạn, thủ lĩnh băng đua xe Capsule chuyên hoạt động ở khu vực phế tích Tokyo cũ. Bạn thân của Shotaro là Tetsuo Shima đột nhiên sở hữu năng lực siêu nhiên sau một tai nạn bí ẩn. Tetsuo bị chính phủ bí mật bắt giữ với mục đích biến thành vũ khí nguy hiểm. Shotaro lên đường giải cứu bạn nhưng thứ mà cậu tìm thấy là những sự thật khủng khiếp bị che giấu phía sau.

Akira được xem là kiệt tác của làng anime Nhật, một trong những tượng đài khó thay thế trong dòng phim hoạt hình viễn tưởng. Chính danh tiếng của Akira đã góp phần đưa làn sóng anime lan rộng sang phương Tây và toàn thế giới. 

3. Nausicaa of the Valley of the Wind (1984)

Nausicaa Of The Valley Of The Wind là bộ phim phiêu lưu viễn tưởng của studio Ghibli. Phim được chuyển thể từ manga cùng tên của Hayao Miyazaki và cũng được chính vị đạo diễn huyền thoại này chuyển thể thành hoạt hình. 

Phim kể về Nausicaa, cô công chúa trẻ tuổi đầy nhiệt huyết của Thung lũng Gió. Cô gái phải đối mặt với nhiệm vụ khó khăn đó là ngăn chặn cuộc tấn công của Tolmekia. Tolmekia là một vương quốc hiếu chiến, âm mưu sử dụng vũ khí cổ xưa để tiêu hủy khu rừng của những loài côn trùng khổng lồ đột biến.

Tuy lấy đề tài giả tưởng hậu tận thế, Nausicaa Of The Valley Of The Wind không quá thô ráp, gai góc mà thay vào đó mang đậm phong cách cổ tích của Ghibli. Phim dựng nên một thế giới chưa từng có qua nét vẽ tỉ mỉ, cách kết hợp nhuần nhuyễn giữa màu sắc nên thơ và ánh sáng huyền ảo.

4. Metropolis (2001)

Metropolis được dựa trên bộ truyện tranh kinh điển cùng tên của tác giả Osamu Tezuka. Câu chuyện xảy ra trong tương lai, ở thành phố giả tưởng Metropolis. Tại đây, con người và robot cùng chung sống với nhau trong không khí thù nghịch căng thẳng. Những con robot bị đổ lỗi cướp hết việc làm của cư dân thành phố nên nhận được sự đối xử phân biệt, phải sống cô lập trong khu vực hoang phế, tồi tàn.

Công Tước Red, người có quyền lực ngầm ở Metropolis, thuê nhà khoa học Laughton chế tạo một siêu robot có ngoại hình của con gái nhỏ đã mất. Robot tên Tima này hoạt động như trung tâm điều khiển loại vũ khí hủy diệt mà Red nắm giữ trong tòa nhà cao nhất thành phố. Cậu bé Kenichi cùng người chú thám tử đến Metropolis để truy bắt Laughton đã vô tình khám phá âm mưu khủng khiếp này.

5. Neon Genesis Evangelion (1997)

Neon Genesis Evangelion là series anime 26 tập của studio Gainax và Tatsunoko Production. Dựa trên nội dung của series, Gainax cho ra mắt 2 bản điện ảnh là Evangelion: Death & Rebirth và The End of Evangelion năm 1997. 

Phim mở đầu với một thảm họa bí ẩn làm thiệt mạng hơn nửa dân số thế giới, kéo theo sự xuất hiện của loài quái vật được đặt tên Angel. 15 năm sau thảm họa, tổ chức mật Nerve được tạo ra nhằm nghiên cứu vũ khí chống lại Angel, bảo vệ nhân loại. Thành tựu lớn nhất của Nerve là EVA, loại robot khổng lồ được xem là vũ khí duy nhất có thể đánh bại Angel. Phi công điều khiển EVA phải là những thiếu niên 15 tuổi trở xuống - những đứa trẻ sinh ra sau thời kỳ thảm họa. 

Không chỉ là những trận chiến thảm khốc, Evangelion còn ngồn ngộn những ẩn dụ phức tạp dựa trên triết học, Kinh thánh, các nghiên cứu tâm lý gây tranh cãi. Mặc dù đã ra mắt 20 năm, đến nay những nghịch lý của Evangelion vẫn là chủ đề thường xuyên được đưa ra bàn luận. 

6. Cowboy Bebop: The Movie (2001)

Cowboy Bebop đặt ra một sự kiện giả tưởng vào năm 2022. Vụ nổ cổng siêu không gian thử nghiệm đã khiến Mặt Trăng bị tàn phá nặng nề, các mảnh vụn tạo ra một cơn mưa sao băng khủng khiếp rơi xuống Trái Đất, phần lớn nhân loại bị diệt vong. Những người sống sót rời bỏ quê hương đã hoang tàn để di cư đến các hành tinh khác trong hệ Mặt Trời, các Mặt Trăng của Sao Mộc hoặc tại vành đai tiểu hành tinh.

Câu chuyện chính xảy ra năm 2071, lúc này con người có thể di chuyển qua toàn bộ hệ Mặt Trời bằng các cổng siêu không gian an toàn. Sao Hỏa giờ đây trở thành trung tâm văn minh, văn hóa của toàn nhân loại. Cuộc sống phát triển đồng nghĩa với phân hóa giàu nghèo và sự bành trướng của nhiều tổ chức tội phạm liên hành tinh. Jet Black là thủ lĩnh của một nhóm "cao bồi" săn tiền thưởng sống trên con tàu vũ trụ mang tên Bebop. Họ lang thang qua khắp các hành tinh trong hệ Mặt Trời để lùng bắt bọn tội phạm.

Bản điện ảnh năm 2001 mang tên Knockin' On Heaven's Door, kể về sự kiện xảy ra giữa hai tập 22 và 23 của series anime. Vài ngày trước lễ Halloween năm 2071, một nhóm tội phạm làm nổ tung những chuyến xe trên đại lộ, khiến một loại virus nguy hiểm bị phát tán ra ngoài. Phần thưởng lớn được đưa ra cho ai tìm được kẻ đứng sau vụ tấn công. 

Cowboy Bebop được đánh giá là một trong những kiệt tác anime. Phim đi sâu khám phá và thể hiện nhiều ý niệm triết học, cụ thể là nỗi cô đơn, chủ nghĩa hiện sinh và phản hiện sinh. 

7. Patlabor: The Movie (1989)

Patlabor là thương hiệu anime và manga được tạo ra bởi Headgear, một nhóm bao gồm đạo diễn Oshii Mamoru, nhà văn Itou Kazunori, nhà thiết kế robot Izubuchi Yutaka, thiết kế nhân vật Takada Akemi và họa sĩ truyện tranh Yuki Masami. Thương hiệu có 3 bộ phim điện ảnh ra mắt lần lượt vào năm 1989, 1993 và 2001. 

Chuyện phim diễn ra trong tương lai giả tưởng, khi công nghệ robot của nhân loại phát triển tột bậc. Robot được gọi là "Labors", sử dụng trong ngành công nghiệp xây dựng hạng nặng. Cảnh sát đô thị Tokyo sở hữu một đội Patlabor để chống tội phạm và đối phó với các tai nạn liên quan đến Labors.

3 phần phim điện ảnh kể về các vụ bê bối khác nhau liên quan đến Labors như khủng bố, tai nạn công trường, âm mưu tội phạm. Thương hiệu Patlabor có ảnh hưởng mạnh mẽ đến trào lưu mecha (robot, máy móc) trong ngành công nghiệp giải trí Nhật Bản nói riêng và của toàn thế giới nói chung. 

Tác phẩm cũng đặt ra nhiều khái niệm gây tranh cãi về chiến tranh và hòa bình, trị an và bạo động. Những tư tưởng cài cắm trong phim được lấy cảm hứng từ các biến động chính trị và sự thay đổi trong nhận thức công chúng giai đoạn cách mạng công nghiệp. 

8. Memories (1995)

Memories là bộ phim bao gồm 3 câu chuyện riêng biệt, điểm chung là đều thuộc thể loại khoa học viễn tưởng. 

Câu chuyện đầu tiên mang tên Magnetic Rose, kể về 4 nhà thám hiểm vũ trụ vô tình khám phá ra một con tàu không gian bỏ hoang. Con tàu cất giấu cả một thế giới khác lạ được tạo nên từ ký ức của một người phụ nữ.

Stink Bomb xoay quanh một chàng trai trẻ, làm trợ lý tại phòng thí nghiệm khoa học. Vì tai nạn vô tình, anh ta tự biến mình thành vũ khí sinh học hủy diệt và đặt thành phố Tokyo trên bờ vực diệt vong.

Cannon Fodder dựng lên cuộc sống thường nhật trong một thành phố vốn được xây dựng để trở thành địa điểm thử nghiệm đại bác.

Bộ phim tập hợp những cái tên "sừng sỏ" nhất của làng phim hoạt hình Nhật Bản như  Kouji Morimoto, Tensai Okamura, Satoshi Kon, Katsuhiro Otomo. Tuy không phải là dự án lớn nhưng Memories vẫn trở thành tác phẩm đình đám nhờ nội dung xuất sắc và hình ảnh đậm chất nghệ thuật. 

9. Summer Wars (2010)

Summer Wars là anime khoa học viễn tưởng - lãng mạn của đạo diễn Hosoda Mamoru. Phim đặt bối cảnh nước Nhật hiện tại nhưng có thêm nhiều ứng dụng công nghệ ảo tiên tiến. Mạng xã hội Oz là một ví dụ. Đây là một mạng lưới online khổng lồ cho phép mỗi "nhân vật đại diện" cá nhân thực hiện các mệnh lệnh riêng như mua bán, thanh toán hóa đơn, ký kết hợp đồng, quản lý ứng dụng. Quyền năng của Oz vô cùng lớn bởi hầu hết mọi bộ máy quản lý đều có thể được ra lệnh thông qua "nhân vật đại diện", kể cả những lệnh tối quan trọng như phóng đầu đạn hạt nhân. 

Koiso Kenji một nam sinh lớp 11 với đầu óc thiên tài, cực giỏi môn Toán. Trong kỳ nghỉ hè, Kenji nhận "việc làm thêm" là đóng giả bạn trai của Natsuki - đàn chị lớp 12 và cũng là hot girl nổi tiếng. Kenji theo Natsuki về quê dự cuộc họp mặt đại gia đình nhân dịp mừng thọ bà nội tròn 90 tuổi. Một đêm, cậu nhận được một bài toán lạ qua điện thoại di động. Kenji vô tư giải dãy số mà không hề biết đó chính là mã bẻ khóa để kiểm soát toàn bộ hệ thống Oz. Nhờ lời giải của Kenji, một con virus thông minh đã thâm nhập vào hệ điều hành và đảo lộn mạng xã hội, gây nguy hiểm đến thế giới thực. Với sự giúp đỡ của cả gia đình Natsuki, Kenji quyết tâm đánh bại virus để giải cứu thế giới. 

Summer Wars nhận vô số lời khen ngợi nhờ phong cách đồ họa vui nhộn, độc đáo. Đạo diễn Hosoda cho biết thiết kế và phối màu của phim được lấy cảm hứng từ các trò chơi Nintendo.

10. Paprika (2006)

Paprika là kiệt tác hoạt hình của nhà làm phim danh tiếng Satoshi Kon. Bác sĩ trị liệu tâm lý xinh đẹp Chiba Atsuko và nhà khoa học thiên tài Tokita Kosaku cùng làm việc cho một viện nghiên cứu tâm thần học. Họ phát minh ra chiếc máy DC mini có thể thâm nhập và kiểm soát giấc mơ con người. Mục đích sử dụng ban đầu của chiếc máy là giúp cho việc điều trị tâm lý của các bệnh nhân được dễ dàng hơn. Nhưng một ngày nó bị đánh cắp nhằm mục đích tấn công giấc mơ và thao túng mọi người.

Paprika được giới chuyên môn đánh giá là tác phẩm bậc thầy ở cả kịch bản lẫn hình ảnh. Phim có nhiều khung hình mô phỏng ảo giác, cách phối màu sặc sỡ và nhiều chi tiết sắp đặt mang tính ẩn dụ sâu xa. Ý tưởng đánh cắp giấc mơ của Paprika được cho là nguồn cảm hứng tạo nên bom tấn Inception của đạo diễn Christopher Nolan. 

​

Theo ione.vnexpress.net